W czerwcu 2023 r. Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC w konsorcjum z jednostkami badawczo-naukowymi (Politechnika Wrocławska oraz ITB) rozpoczęło prace w ramach projektu FoCA – Free of Carbon Architecture. Projekt FoCA dofinansowany jest z budżetu państwa przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach 33. konkursu Inicjatywy CORNET (COllective Research NETworking). Jego celem jest stworzenie ogólnodostępnego narzędzia – interaktywnej platformy internetowej FoCA dostarczającej informacje o właściwościach środowiskowych materiałów i wyrobów budowlanych i wspierającej przez to dekarbonizację budownictwa w Polsce.
Projekt jest realizowany równolegle w Turcji przez Tureckie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego Cedbik i Uniwersytet Yildiz.
Podstawowym elementem platformy jest opracowanie uproszczonych danych środowiskowych (dane generyczne) dla wybranej grupy materiałów i produktów konstrukcyjnych, powszechnie stosowanych w sektorze budowlanym. W ramach projektu wyselekcjonowano materiały, dla których jest możliwość pozyskania danych do opracowania deklaracji. Analizy oparte zostały na określonych i zlokalizowanych danych dostarczonych przez polskich producentów oraz danych ogólnych dostępnych w sprawdzonych europejskich bazach danych, takich jak Ecoinvent.
Zakres LCA obejmuje oddziaływania występujące na etapie produktu, czyli obciążenia związane z wydobyciem i przetwarzaniem surowców, ich transportem do zakładu produkcyjnego oraz procesem produkcyjnym (tzw. od kołyski do bramy), wyrażone jako potencjał globalnego ocieplenia, zużycie energii pierwotnej odnawialnej i nieodnawialnej oraz zubożenie wody. Uproszczone deklaracje środowiskowe są przygotowane dla materiałów i wyrobów konwencjonalnych wykonanych z surowców pierwotnych oraz ich odpowiedników zawierających materiały pochodzące z recyklingu lub w 100% wykonanych z materiałów wtórnych.
W ramach projektu przygotowano i przedstawiono metodologię prezentacji danych oraz wyników obliczeń na platformie FoCA. Dane na platformie są prezentowane w określony i uzasadniony sposób, zależny od konkretnej funkcjonalności. Na podstawie przyjętych założeń projektu oraz po konsultacjach ze środowiskiem MŚP przyjęto wybrane funkcjonalności platformy FoCA, które zostały podzielone na cztery moduły: edukacyjny, bazy materiałów, porównywania materiałów oraz analizy budynku. Przedstawiono zakres danych dotyczących każdego materiału, który zostanie opracowany i wprowadzony do platformy, a także klasyfikacje materiałów i klasyfikację szczegółową, umożliwiające wieloparametryczną analizę danych.
W ramach funkcjonalności platformy FoCA zaproponowano wizualną prezentację danych w postaci różnych typów wykresów. Platforma umożliwia wykonanie analizy budynku w zakresie szacowania wbudowanego śladu węglowego w fazach od A1 do A3, w ramach której można przeprowadzić optymalizację i przygotować raport z analizy.
Przygotowywana platforma edukacyjno-obliczeniowa to pierwszy krok w celu upowszechniania tej analizy i jedyna polska platforma z danymi środowiskowymi generycznymi dla polskich produktów.
Wiodący instytut naukowy - lider w kreowaniu rozwoju budownictwa, stanowiący wsparcie dla praktyki. ITB jest jednostką notyfikowaną (nr 1488) Komisji Europejskiej i krajom członkowskim do realizacji zadań określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 305/2011 (tzw. CPR czyli Construction Product Regulation), ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania wyrobów budowlanych.
Ponadto Instytut Techniki Budowlanej posiada certyfikat potwierdzający zgodność wdrożonych systemów zarządzania z wymaganiami norm oraz jest upoważniony do udzielania krajowych ocen technicznych (KOT ITB) dla większości wyrobów budowlanych. Udziela europejskich ocen technicznych (ETA) oraz w ramach przynależności do Europejskiej Organizacji ds. Oceny Technicznej (EOTA), przeprowadza europejską ocenę techniczną, która stanowi dokument odniesienia do sporządzania deklaracji właściwości użytkowych i oznakowania CE dla wyrobu, którego dotyczy.
Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC (Polish Green Building Council) jest organizacją pozarządową, która od 2008 roku realizuje działania dla transformacji budynków, miast i ich otoczenia w takim kierunku, aby sposób ich planowania, projektowania, wznoszenia, użytkowania, modernizowania, rozbierania i przetwarzania był jak najbardziej zrównoważony.
Organizacja wspiera tworzenie zrównoważonych budynków dla wszystkich poprzez:
PLGBC stanowi część globalnej społeczności ponad 75 organizacji green building councils skupionych w ramach World Green Building Council.
Dyrektorka ds. Zrównoważonego Budownictwa, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC
Posiada ponad 30-letnie doświadczenie naukowo-badawcze oraz dydaktyczne, które zdobyła w trakcie pracy na Politechnice Śląskiej, gdzie przez lata zajmowała się tematyką fizyki budowli, systemów wentylacyjnych, grzewczych, oczyszczania powietrza oraz szeroko pojętą efektywnością energetyczną budynków. Dzięki wieloletnim badaniom oraz współpracy z innymi ekspertami, jej dorobek naukowy obejmuje współautorstwo i autorstwo kilkudziesięciu publikacji zarówno na arenie międzynarodowej, jak i krajowej.
W ramach zrównoważonego budownictwa szczególnie związana z tematyką procesu dekarbonizacji budownictwa, cyrkularnością, oceną energetyczną i aspektów środowiskowych budynków (Life Cycle Assessment, LCA). Odpowiedzialna za merytoryczne aspekty realizowanych przez PLGBC projektów krajowych i międzynarodowych. Ambasadorka transformacji energetycznej sektora budownictwa. Autorka i koordynatorka pierwszego polskiego certyfikatu dla budownictwa mieszkaniowego ZIELONY DOM.
Pracownik naukowy ITB, jest absolwentem Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej.
W 2009 roku uzyskał stopień naukowy doktora w dyscyplinie Inżynieria Lądowa. W latach 2010 do 2021 pracował na stanowisku adiunkta w Zakładzie Fizyki Cieplnej, Akustyki i Środowiska. W latach 2016 do 2019 pełnił funkcje kierownika Laboratorium Fizyki Cieplnej, Akustyki i Środowiska oraz Kierownika Zakładu w ITB. W roku 2021 uzyskał stopień doktora habilitowanego w dyscyplinie Inżynieria Lądowa na Politechnice Łódzkiej. Aktualnie zatrudniony jest na stanowisku profesora instytutu.
Specjalizuje się w podstawowych zagadnieniach zrównoważonego budownictwa dotyczących budynków i wyrobów, zawiązanych z; oceną środowiskową (LCA/EPD), oceną komfortu i jakości środowiska wewnętrznego (IEQ), jakością powietrza wewnętrznego (IAQ), śladem węglowym (CF) i oceną ekonomiczną(LCC) oraz ponadto oceną właściwości cieplnych i wilgotnościowych budynków. Pełni funkcję Przewodniczącego Komitetu KT 307 w PKN ds. Budownictwa Zrównoważonego.
Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej (2003, Najlepszy Absolwent) oraz doktor Politechniki Warszawskiej (2013). Od 2013 roku adiunkt na WA PWr, początkowo specjalizujący się w optymalizacji struktur prętowych, obecnie koncentruje się na zrównoważonym projektowaniu i optymalizacji energetycznej budynków. Prowadzi zajęcia z fizyki budowli, certyfikacji energetycznej, analizy LCA (w tym śladu i długu węglowego), ekologii, materiałów niskoemisyjnych oraz prawa klimatycznego.
Autor licznych publikacji na temat projektowania zrównoważonego, certyfikacji energetycznej i metod oceny środowiskowej. Opracował metodę optymalizacji struktur prętowych, opartą na analogii potencjału elektrycznego. Jako członek iiSBE współtworzył system certyfikacji SBTool. Uczestniczył w projektach badawczych NCBiR i Komisji Europejskiej, m.in. nad innowacyjnymi systemami paneli konstrukcyjnych oraz prefabrykowanych obiektów parkingowych, takich jak ReSa i UniPariking, oraz w programach badawczych europejskiego sojuszu uczelni UNITE!
Członek iiSBE, IASS, Centrum RoSE i Stowarzyszenia Audytorów i Certyfikatorów Energetycznych. w 2020 roku zdobył tytuł Najlepszego Wykładowcy na wrocławskich uczelniach wyższych w plebiscycie Studenckiego Radia Luz. Zawodowo aktywny architekt, certyfikator energetyczny i doradca ds. zrównoważonego projektowania z wieloletnim doświadczeniem.
Prof. uczelni na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, pełnomocniczka JM Rektora ds. współpracy europejskiej. Członkini Rady Misji EU ds. adaptacji do zmian klimatu (2022-2027) i ekspertka Komisji Europejskiej w zakresie Nowego Europejskiego Bauhausu (Aesthetics Dimension Lead Expert). Reprezentuje Polskę w Strategicznym Komitecie Programowym Horyzontu Europa. Specjalizuje się w zrównoważonym budownictwie, efektywności energetycznej i architekturze ekologicznej. Współautorka metodologii oceny programu Horyzont 2020, raportu Horizon Europe i New European Bauhaus NEXUS oraz eksperymentalnych koncepcji przeciwdziałania zmianom klimatu w budynkach i miastach. Autorka nagrodzonej monografii „Proces kształtowania relacji z naturą w architekturze współczesnej.”
Członkini organizacji naukowych związanych z poprawą dostępności i bezpieczeństwa środowiska zbudowanego, m.in. PAN i Rady Naukowej PLEA. Dyrektorka konferencji PLEA 2024 organizowanej na Politechnice Wrocławskiej, współzałożycielka Centrum RoSE. Honorowy mówca na Festiwalu Nowego Europejskiego Bauhausu (2022), jurorka European Citizens Hackathon for Climate (2024), keynote speakerka na licznych konferencjach. Uczestniczka warsztatów Pontyfikalnej Akademii Nauk w Watykanie oraz współautorka memorandum na COP27 z przesłaniem papieża Franciszka.